Η εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικής καταγραφής των ημερών ασφάλισης, με την κατάργηση των επικολλώμενων ενσήμων και την εφαρμογή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) το 2002, είχε ιδιαίτερα θετικές επιπτώσεις στην αναβάθμιση των λειτουργικών δυνατοτήτων του ΙΚΑ.
Η εφαρμογή της τριμηνιαίας ΑΠΔ και η αδυναμία άμεσης επιβεβαίωσης – διασταύρωσης των υποβληθεισών μέσω των ΑΠΔ εισφορών σε σχέση με τις καταβληθείσες και η ύπαρξη μέχρι πρόσφατα εικονικών ασφαλίσεων είχαν και έχουν ως συνέπεια σημαντικές διαρροές εσόδων και χορήγηση ασφάλισης επί πιστώσει.
Η θεσμική υποχρέωση, τον Ιανουάριο του 2013, υποβολής μηνιαίας αναλυτικής δήλωσης, η διασφάλιση των προϋποθέσεων άμεσης διασταύρωσης των υποβληθεισών με τις καταβληθείσες εισφορές και η κατοχύρωση του αξιόπιστου ελέγχου, προκειμένου η υποβολή της εκάστοτε μηνιαίας αναλυτικής δήλωσης να προϋποθέτει είτε την καταβολή των διαφορών είτε την κατοχύρωσή τους με Πράξη Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), διαμορφώνει τις προϋποθέσεις ανατροπής και εξάλειψης των δυσλειτουργιών που είχαν εντοπιστεί στην τριμηνιαία ΑΠΔ.
Το γεγονός αυτό, και κυρίως ο νέος λειτουργικός μηχανισμός που έχει σχεδιαστεί για τον άμεσο, αποτελεσματικό και ενεργητικό έλεγχο των επιχειρήσεων σε σχέση με διαφορές που εντοπίζονται είτε στην καταβολή των μηνιαίων εισφορών τους είτε στη συνεπή τήρηση των ρυθμίσεων και του διακανονισμού των οφειλών τους, προσδοκούμε να αλλάξει τα δεδομένα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σε σχέση με τα μηνιαία έσοδά του από ασφαλιστικές εισφορές.
Με βάση αυτό τον νέο σχεδιασμό μπορεί να μειωθεί η απώλεια εσόδων που “συντηρούσαν” οι ελεγκτικές ανεπάρκειες του ΙΚΑ με την απουσία μηχανισμών αποτελεσματικής διεκδίκησης των καθυστερούμενων ή των λιμναζουσών οφειλών.
Η υποβολή της μηνιαίας αναλυτικής δήλωσης εισφορών διασφαλίζει τα παρακάτω:
- Εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων που ενδεχόμενα παρουσιάζει η προηγούμενη μηνιαία δήλωση εισφορών, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της τρέχουσας μηνιαίας αναλυτικής δήλωσης.
- Δυνατότητα υποβολής μέσω Διαδικτύου μηνιαίας αναλυτικής δήλωσης εισφορών θα έχουν μόνο οι επιχειρήσεις που έχουν εξοφλήσει ή έχουν επιλύσει με διακανονισμό διαφορές που είχαν εντοπιστεί τον αμέσως προηγούμενο μήνα.
Επιπλέον, έχει σχεδιαστεί και θα εφαρμοστεί αυστηρά ένας νέος τρόπος εποπτείας και ελέγχου όλων των επιχειρήσεων που έχουν υπαχθεί είτε σε ρύθμιση των καθυστερούμενων οφειλών τους είτε στον διακανονισμό τους, αξιοποιώντας τις υφιστάμενες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Με κεντρικό έλεγχο θα εποπτεύεται το έργο όλων των υποκαταστημάτων σε σχέση με την απόλυτη εφαρμογή των θεσμοθετημένων κανόνων που διέπουν τις επιχειρήσεις, αναφορικά με την καταβολή των εισφορών και τη συνεπή τήρηση των όρων ρύθμισης και διακανονισμού των καθυστερούμενων οφειλών τους. Επίσης, με κεντρικό έλεγχο θα εποπτεύεται ταυτόχρονα η εφαρμογή των αναγκαστικών μέτρων προς τις επιχειρήσεις που εκφεύγουν του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου.
Από τους πρώτους μήνες του 2013 θα εφαρμοστούν ο κεντρικός έλεγχος του συνολικού σχεδιασμού για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και η εποπτεία, ανά υποκατάστημα, της επιβολής όλων των μέτρων είσπραξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Οι επιχειρήσεις που οφείλουν διακρίνονται, κάθε ημέρα, σε δύο κατηγορίες:
1η κατηγορία, αυτές που οφείλουν και τηρούν τις ρυθμίσεις και τον διακανονισμό.
2η κατηγορία, αυτές που δεν τηρούν τις ρυθμίσεις ή τους διακανονισμούς, και εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα αναγκαστικά μέτρα και στερούνται ασφαλιστικής ενημερότητας.
Κάθε ημέρα οριστικοποιούνται οι εκκρεμότητες όλων των επιχειρήσεων ανά υποκατάστημα. Κάθε ημέρα πιστοποιείται η δυνατότητα των επιχειρήσεων να λαμβάνουν ασφαλιστική ενημερότητα.
Τα πραγματικά θύματα της εισφοροδιαφυγής ήταν οι Ελληνες συνεπείς φορολογούμενοι και οι ασφαλισμένοι, αφού απώλεσαν συντάξεις και παροχές λόγω της πολύχρονης οικονομικής ασφυξίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Η στήριξη μιας εθνικής συμφωνίας που θα ανατρέπει τις παθογένειες του παρελθόντος είναι επιτακτική ανάγκη για τη σωτηρία των επιχειρήσεων, της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης και των συντάξεων και μας αφορά όλους, δημόσιους λειτουργούς, επιχειρηματίες, συνδικάτα και εργαζομένους.