Επιστολή ΣΠΕΦ προς την ΡΑΕ αναφορικά με τη διαβούλευση αναμόρφωσης Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΜΔΕΙ)
O ΣΠΕΦ απέστειλε επιστολή προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας υπ’ όψη του Προέδρου κ. Ν. Βασιλάκου με κοινοποίηση στο ΥΠΕΚΑ υπ’ όψη του Υφυπουργού κ. Α. Παπαγεωργίου και του Γεν. Γραμματέα κ. Κων/νου Μαθιουδάκη με θέμα: Διαβούλευση αναμόρφωσης Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΜΔΕΙ).
Συγκεκριμένα:
“Σε συνέχεια της δημοσιοποίησης της πρότασης ΡΑΕ για την αναμόρφωση του Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΜΔΕΙ) στο διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας και της δημόσιας διαβούλευσης που επί του παρόντος συντελείται, παρακαλούμε βρείτε ακολούθως τις σκέψεις μας:
Επί της συμμετοχής στον ΜΔΕΙ τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής
Η εγκατεστημένη φωτοβολταϊκή ισχύς στο διασυνδεδεμένο σύστημα της χώρας παρουσιάζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ανέρχεται στα 2,4 GW περίπου (επαγγελματικά και οικιακά συστήματα) και επί του παρόντος κρίνεται λελογισμένη αφενός ως προς τα συνολικά φορτία της ζήτησης και αφετέρου με βάση τους εθνικούς στόχους διείσδυσης που διεύρυνε ο ν. 4254/2014.
- Λειτουργεί σε συγκεκριμένο, σταθερό και απολύτως γνωστό χρονικό φάσμα ωρών (ώρες ημέρας), το οποίο σε όρους φορτίου συστήματος μέχρι και το 2010 περιλάμβανε και την μεσημεριανή επαχθή αιχμή, την οποία και έχει έκτοτε επωφελώς για το σύστημα σταδιακά εξαφανίσει. Οι μεσημεριανές άλλοτε αιχμές αυτές είχαν επανειλημμένα ενεργοποιήσει καταστάσεις «συναγερμού» για τον Διαχειριστή και μάλιστα με σημαντικό κόστος, αφού στην υπερυψηλή Οριακή Τιμή Συστήματος της αιχμής (ρυθμιζόμενα διαμορφούμενη έως και 150 ευρώ/MWh) αποζημιωνόταν το σύνολο της συμμετέχουσας κατανεμόμενης ενέργειας και όχι μόνο η αιχμιακή μονάδα. Συνεπώς το ανηγμένο κόστος αποζημίωσης των MWh κάλυψης των μεσημεριανών αιχμών ήταν πολλαπλάσιο της ΟΤΣ.
- Βρίσκεται διάσπαρτα εγκατεστημένη στην χώρα εξασφαλίζοντας έτσι στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση αρνητικών καιρικών συνθηκών ειδικά στις κρίσιμες για αυτήν περιόδους χαμηλής παραγωγής (χειμερινοί μήνες). Κατά τους θερινούς μάλιστα μήνες η υπόσταση της είναι επιπλέον απόλυτα προβλέψιμη. Όπως συνάγεται και από το κείμενο σας (παρ. 4.4.iii περί στρατηγικών αποθεμάτων), η παντελής απουσία παραγωγής ΑΠΕ είναι εξαιρετικά σπάνια. Ειδικότερα για τα Φωτοβολταϊκά, θα προσθέσουμε εμείς, τέτοιες περιπτώσεις ολικής απώλειας εντός του προκαθορισμένου ωραρίου λειτουργίας τους είναι σχεδόν απολύτως αδύνατες. Άλλωστε και για τις συμβατικές μονάδες που ήδη συμμετέχουν στα ΑΔΙ οι πιθανότητες απουσίας τους λόγω βλάβης ή συντήρησης δεν είναι αμελητέες.
- Σύμφωνα με το Κείμενο Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Επάρκεια ισχύος στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας-κατευθύνσεις σχετικά με τη δημόσια παρέμβαση» [SWD(2013) 438 final/5.11.2013] την οποία και μνημονεύετε στο κείμενο σας, αναφέρεται πως «…σημαντικά στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπ όψη κατά τον σχεδιασμό ενός ΜΔΕΙ είναι μεταξύ άλλων α) η τεχνολογική ουδετερότητα, β) η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου…». Στο ίδιο πλαίσιο επίσης προβλέπεται πως η διαθεσιμότητα ισχύος για συμμετοχή στον ΜΔΕΙ οφείλει να είναι ισότιμη και χωρίς διακρίσεις μεταξύ των εναλλακτικών τεχνολογιών.
Με βάση τα ανωτέρω εισηγούμαστε όπως τα Φωτοβολταϊκά συμμετέχουν στον ΜΔΕΙ και στα νέα ΑΔΙ (Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος) που αυτός θα περιλαμβάνει, σε κατάλληλο κλάσμα της εγκατεστημένης ισχύος τους σύμφωνα με τον μέσο συντελεστή φόρτισης τους ανά μήνα όπως δημοσιεύει ο Λειτουργός της Αγοράς (λ.χ. από 11% – 22% για τους πρώτους 7 μήνες του 2014).
Το ποσό (λ.χ. εκτιμάται στα 16 εκατ. ευρώ συνολικά για το 2014) που θα προκύψει από την απονομή ΑΔΙ στην μεσοσταθμικά συμμετέχουσα Φ/Β ισχύ (σύμφωνα με τον μέσο μηνιαίο συντελεστή φόρτισης που δημοσιεύει ο ΛΑΓΗΕ), θα πιστώνεται στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ και δεν θα αποδίδεται στους υπό Feed-in-Tariff λειτουργούντες σταθμούς, αφού εκ της Κοινοτικής νομοθεσίας το FIT αποτελεί την ολική πλήρη αποζημίωση των εν λόγω παραγωγών δίχως άλλα σκέλη.
Η ρύθμιση ωστόσο αυτή θα αποτελέσει βήμα για την ορθολογικότερη με όρους αγοράς αντιμετώπιση των όποιων νέων στο εξής Φωτοβολταϊκών σταθμών αναπτυχθούν, αφού σύμφωνα με το ισχύον από καιρό νομικό πλαίσιο το σύστημα FIT καταργείται για τα νέα Φωτοβολταϊκά έργα που θα τεθούν σε λειτουργία από 1/1/15 και αντικαθίσταται από αποζημίωση με βάση την ΟΤΣ. Στο προς διαβούλευση κείμενο σας άλλωστε (παρ. 4.8), συνολικά για τις νέες από κάποιο χρονικό σημείο και πέρα εγκαταστάσεις ΑΠΕ, μνημονεύετε την ανάγκη ενσωμάτωσης τους στον ΜΔΕΙ ως τμήμα της νέας αυτής πολιτικής τιμολόγησης τους με όρους αγοράς.
Στον ΜΔΕΙ και στα νέα ΑΔΙ οφείλουν επίσης να συμμετέχουν και όλες ανεξαιρέτως οι μορφές αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ, στην βάση της διαθεσιμότητας τους για κάλυψη φορτίου και ευελιξίας.
Επί των συνιστωσών του ΜΔΕΙ
Στο προς διαβούλευση κείμενο σας με ρητές αναφορές και σε κείμενα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Επάρκεια ισχύος στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας-κατευθύνσεις σχετικά με τη δημόσια παρέμβαση» [SWD(2013) 438 final/5.11.2013] γίνεται εκτενής και πολλαπλή αναφορά στην συνιστώσα της «διακοψιμότητας» φορτίου ζήτησης, ως εργαλείου άμβλυνσης των αιχμών του συστήματος και των αναγκών σε ακριβή ισχύ αλλά και ευελιξία που συνήθως συνεπάγονται. Υφίσταται μάλιστα σε γενικές γραμμές η θεώρηση πως δεν τεκμηριώνεται πλέον, τουλάχιστον οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά, λόγος να αναπτύσσεται συνεχώς η θερμική ισχύς του συστήματος μόνο και μόνο για να απαντά περιστασιακές και ιδιαίτερα ακριβές αιχμές μακριά από τα συνήθη επίπεδα ζήτησης, αυξάνοντας έτσι δραματικά την τυπική απόκλιση φορτίου αλλά και κόστους για το σύστημα. Υπό το φως λοιπόν αυτό η διαχείριση της ζήτησης μέσω και της εθελούσιας διακοψιμότητας φορτίου από μεγάλους κυρίως πελάτες, οι οποίοι και επιδρούν σημαντικά στην καμπύλη συστήματος, προκύπτει επωφελής.
Χρηματοδοτικά η συνιστώσα της διακοψιμότητας (σύμφωνα με δημοσιεύματα προαλείφεται να κυμανθεί στα 60 – 70 εκατ. ευρώ ετησίως) εντός του υπό διαβούλευση ΜΔΕΙ, προβάλλεται -σε επίπεδο ποιοτικής καταρχήν ανάλυσης- ορθά ως απολύτως ισότιμη/εναλλακτική επιλογή με αυτήν της αποζημίωσης της διαθεσιμότητας συμβατικής ισχύος και της ευελιξίας της (η ανάγκη του συστήματος για ramping up και down σε χρονικό εύρος ωρών και πέραν της τριτεύουσας εφεδρείας ως ισχύει). Κατά την αντίληψη μας, νομίζουμε εύλογα, τούτο σημαίνει πως η διακοψιμότητα μέσω κατάλληλου πάντοτε μηχανισμού προσφορών-δημοπρασιών και συμβολαιοποιήσεων με τον Διαχειριστή θα αποζημιώνεται μέχρι το επίπεδο αποζημίωσης της συμβατικής ισχύος, εάν αυτή υπήρχε διαθέσιμη για να καλύψει την αιχμή τόσο σε όρους απόλυτου φορτίου όσο και σε όρους ευελιξίας.
Με βάσει τα ανωτέρω και υπό το διαμορφούμενο από τις Ευρωπαϊκές κατευθύνσεις πλαίσιο αναμόρφωσης συνολικά του ΜΔΕΙ ως προωθείται, εκτιμούμε πως η διακοψιμότητα οφείλει ανταγωνιστικά να αποζημιώνεται από τα κεφάλαια που ήδη διοχετεύονται από την Προμήθεια στον Διαχειριστή για τον επί του παρόντος ισχύοντα ΜΔΕΙ, ως εναλλακτική επιλογή αποφυγής και όχι απάντησης του εκάστοτε αιχμιακού φορτίου ζήτησης και της ανάγκης για ευελιξία (rampingup και down) που αυτό δημιουργεί. Ο ΜΔΕΙ σήμερα ως ισχύει, περιλαμβάνει διζωνικά ΑΔΙ συνολικού κόστους 567 εκατ. ευρώ ετησίως (410 εκατ. ευρώ για διαθεσιμότητα ισχύος 10,1 GW και άλλα 157 εκατ. ευρώ για την ευελιξία υποσυνόλου τους θερμικών μονάδων 3,9 GW, πλέον του ΜΑΜΚ ως ίσχυε μέχρι τις 30/6/14). “
