Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ «Ρυθμίσεις θεμάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και άλλες διατάξεις» λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά σχόλια που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο των δυο δημόσιων διαβουλεύσεων.
Ο Υφυπουργός ΠΕΚΑ, Μάκης Παπαγεωργίου, δήλωσε σχετικά: «Το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή αποτελεί συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που γίνονται στο χώρο της αγοράς ενέργειας τόσο για την εξυγίανση και αναδιάρθρωσή της όσο και για τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Στο ίδιο νομοσχέδιο ρυθμίζονται θέματα του Υπουργείου Περιβάλλοντος με στόχο την απλοποίηση, αποσαφήνιση και κυρίως την επιτάχυνση διαδικασιών στους διάφορους τομείς της Ενέργειας και του Ορυκτού Πλούτου. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου εισάγονται δυο σημαντικές καινοτομίες για την ελληνική Οικονομία. Η δυνατότητα της Διακοψιμότητας για την στήριξη της εγχώριας βιομηχανίας και ο τρόπος είσπραξης εσόδων για το Δημόσιο και τις τοπικές κοινωνίες από τις μεταλλευτικές δραστηριότητες».
Στο νέο σχέδιο νόμου έχουν συμπεριληφθεί διατάξεις με τις οποίες επιδιώκεται η άρση στρεβλώσεων του θεσμικού πλαισίου ΑΠΕ και κατ΄επέκταση η εξυγίανση και ο εξορθολογισμός του πλαισίου προώθησης των ΑΠΕ, που θα διασφαλίζουν την αξιοπιστία του συστήματος και θα διαμορφώνουν ένα υγιές επενδυτικό κλίμα προς όφελος του τελικού καταναλωτή.
Συγκεκριμένα, το σχέδιο νόμου, με τις διατάξεις του κεφαλαίου Α’, που αφορά στα ζητήματα Α.Π.Ε., αποτελεί το επόμενο βήμα, μετά τις πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες με τους νόμους 4093/2012 και 4152/2013, για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του μηχανισμού στήριξης των Α.Π.Ε., στην κατεύθυνση της αναμόρφωσης του πλαισίου προώθησης των Α.Π.Ε. στη χώρα. Οι ρυθμίσεις στοχεύουν στην αποσαφήνιση της χορήγησης παράτασης αδειών εγκατάστασης, στην αποσαφήνιση ζητημάτων για την αδειοδότηση μεγάλων υδροηλεκτρικών σταθμών, στην απόδοση στους δικαιούχους (οικιακούς καταναλωτές) των ποσών που αντιστοιχούν στην εισφορά 1%, στη δημιουργία του πλαισίου για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών στην δημιουργία των προϋποθέσεων για τη μεταφορά θέσης εγκατάστασης σταθμών ΑΠΕ. Τέλος με τις ρυθμίσεις παρέχεται δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών και μικρών ανεμογεννητριών από αυτοπαραγωγούς και λαμβάνεται μέριμνα για την αποφυγή υπεραποζημιώσεων στην παραγόμενη από ΑΠΕ ενέργεια και συνεπώς την αποφυγή αναίτιας επιβάρυνσης του καταναλωτή.
Ταυτόχρονα, με τις διατάξεις του κεφαλαίου Β΄ ρυθμίζονται διάφορα θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ανάμεσα στα οποία εισάγονται δυο σημαντικές καινοτομίες στην ελληνική νομοθεσία.
Διακοψιμότητα:
Πρώτον, θεσπίζεται για πρώτη φορά η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων διακοψιμότητας μεταξύ του Διαχειριστή του Συστήματος, ΑΔΜΗΕ Α.Ε. (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) και των ενεργοβόρων βιομηχανιών υψηλής τάσης (χαλυβουργίες, τσιμεντοβιομηχανίες, υαλουργίες κ.ά.).
Η ρύθμιση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο πρωτοβουλιών της ελληνικής Κυβέρνησης για τη στήριξη της εγχώριας βαριάς βιομηχανίας και ευρύτερα του παραγωγικού τομέα. Με τη Διακοψιμότητα, ο διαχειριστής του συστήματος θα έχει τη δυνατότητα να ζητά από τις ενεργοβόρες βιομηχανίες – με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης- όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο για την επάρκεια και ασφάλεια του συστήματος (για παράδειγμα όταν η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια είναι μεγάλη), να περιορίσουν την κατανάλωσή τους ή ακόμη και να τη διακόψουν σταθεροποιώντας το σύστημα με την απόσυρση φορτίων ηλεκτρικού ρεύματος. Για αυτή τη δυνατότητα και την ευχέρεια του διαχειριστή, οι βιομηχανίες που θα συμφωνήσουν και θα υπογράψουν τις συγκεκριμένες συμβάσεις θα αποζημιώνονται, εξασφαλίζοντας μια μείωση στο ενεργειακό κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος που θα κυμαίνεται μέχρι περίπου 18%.
Οι τεχνικές λεπτομέρειες και τα ποσοστά επιμερισμού της χρηματοδότησης της διακοψιμότητας θα εξειδικευθούν μετά την ψήφιση του νόμου με σχετική υπουργική απόφαση.
Η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, διασφαλίζοντας θέσεις εργασίας και δημιουργώντας νέες προοπτικές ανάπτυξης για τον κλάδο. Περαιτέρω, η αναδιάρθρωση του ρυθμιστικού πλαισίου, ο εξορθολογισμός της εγχώριας αγοράς ενέργειας σε συνδυασμό και με τις νέες επενδύσεις θα οδηγήσουν στην ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού και στην ανακούφιση των τελικών καταναλωτών από το ενεργειακό κόστος.
Τέλη ιδιωτικών μεταλλείων:
Δεύτερον, ορίζεται σαφώς στο σχέδιο νόμου ότι τόσο η απόδοση ποσοστού στους οικείους Δήμους από τα εισπραττόμενα μισθώματα δημόσιων μεταλλείων, όσο και τα τέλη υπέρ του Δημοσίου από τα ιδιωτικά μεταλλεία ισχύουν από 1/1/2013 και η είσπραξή τους θα γίνει αναδρομικά και απολογιστικά, αφού αφορούν δραστηριότητες που έγιναν κατά το προηγούμενο κάθε φορά έτος. Η απόδοση του ποσοστού σε οικείους Δήμους από μισθώματα δημόσιων μεταλλείων και η είσπραξη τελών υπέρ του Δημοσίου από ιδιωτικά μεταλλεία ισχύουν για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία, καθώς δεν προβλέπονταν στον Μεταλλευτικό Κώδικα που βρίσκεται σε ισχύ εδώ και 40 χρόνια.
Περαιτέρω με την συγκεκριμένη διάταξη διευκρινίζεται ο τρόπος επιμερισμού του ποσοστού 20% που δικαιούνται οι οικείοι δήμοι από τα μισθώματα των δημόσιων μεταλλείων, ενώ αντίστοιχο ποσοστό 20% θα διατίθεται στους οικείους δήμους και από τα τέλη των ιδιωτικών μεταλλείων.
Με την ψήφιση του νόμου, θα υπογραφεί άμεσα και η ΚΥΑ που προσδιορίζει τον τρόπο υπολογισμού των τελών για τα ιδιωτικά μεταλλεία, όπως έχει καθοριστεί από το πόρισμα της αρμόδιας Επιτροπής, που συγκροτήθηκε με την Απόφαση Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Μάκη Παπαγεωργίου Δ8/Δ/Φ1/οικ.3601/595/25.2.2013.
Με την συγκεκριμένη διάταξη ενισχύονται περαιτέρω τα ανταποδοτικά οφέλη υπέρ του ελληνικού Δημοσίου και ιδίως των περιοχών, στις οποίες πραγματοποιούνται μεταλλευτικές δραστηριότητες. Ειδικότερα, όσον αφορά στην καθιέρωση τελών από ιδιωτικά μεταλλεία, είναι η πρώτη φορά που συνδέεται άμεσα η επιτυχής εξόρυξη μεταλλευμάτων με την είσπραξη προκαθορισμένων και συγκεκριμένων ποσών υπέρ του Δημοσίου επιπλέον των φορολογικών, ασφαλιστικών και λοιπών εσόδων.
Περίληψη ανά άρθρο:
- Με το άρθρο 1, ορίζονται συγκεκριμένα κριτήρια για τη χορήγηση παράτασης αδειών εγκατάστασης σταθμών Α.Π.Ε., αντιμετωπίζοντας κενά και δυσχέρειες εφαρμογής παλαιότερων διατάξεων που αφορούσαν στο ζήτημα αυτό.
- Με το άρθρο 2, αποσαφηνίζονται ζητήματα σχετικά με την αδειοδότηση των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Σταθμών και τη δυνατότητα εγκατάστασής τους σε δασικές εκτάσεις. Με το άρθρο 3, ορίζεται υπό προϋποθέσεις, η δυνατότητα μεταφοράς της θέσης εγκατάστασης σταθμών Α.Π.Ε.
- Με το άρθρο 4, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις και ορίζονται οι βασικές παράμετροι για την ορθολογική ανάπτυξη μικρών Ανεμογεννητριών στο πλαίσιο κατάρτισης Ειδικού Προγράμματος.
- Με το άρθρο 5, αποσαφηνίζονται ζητήματα που σχετίζονται με την απόδοση στους δικαιούχους (οικιακούς καταναλωτές) των ποσών που αντιστοιχούν στην εισφορά 1% από την προ Φ.Π.Α τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από Α.Π.Ε.
- Με το άρθρο 6, εισάγεται ρύθμιση που ρυθμίζει τη χορήγηση προσφορών σύνδεσης σε κορεσμένα δίκτυα καθώς και ρύθμιση με την οποία παρέχεται δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών και μικρών ανεμογεννητριών από αυτοπαραγωγούς και δίνεται η δυνατότητα υπό προϋποθέσεις να εξαιρούνται από την αναστολή
- Με το άρθρο 7 περιορίζεται η ετήσια αναπροσαρμογή των τιμών της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, εκτός από φωτοβολταϊκά, σε ποσοστό 25% του δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους και τροποποιείται η σχετική εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 27 Α του ν.3734/2009 ώστε να προσδιορίζονται επακριβώς τα κριτήρια βάσει των οποίων θα καθορίζονται οι τιμές για νεοεισερχόμενους φωτοβολταϊκούς σταθμούς.
- Με το άρθρο 8, εισάγεται νέα ρύθμιση με την οποία δίνεται η δυνατότητα κατασκευής έργων σύνδεσης σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας
- Με το άρθρο 9 απλοποιούνται οι διαδικασίες εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Με τις διατάξεις του κεφαλαίου Β΄ ρυθμίζονται διάφορα θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής:
- Τροποποιείται η διάταξη του ν. 1428/1984 για τη σύνθεση και τη συγκρότηση της επιτροπής καθορισμού λατομικών περιοχών. (άρθρο 10)
- Παρέχεται δυνατότητα για περιορισμό της ζώνης των χιλίων μέτρων της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του ν. 1428/1984 σε περιπτώσεις λατομικών περιοχών που βρίσκονται σε νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές. (άρθρο 11)
- Ρυθμίζονται θέματα εκμίσθωσης και εκμετάλλευσης μεταλλείων και λατομείων σε δημόσιες εκτάσεις. Ενώ παράλληλα με νέες ρυθμίσεις διευκρινίζονται θέματα σχετικά τις Υπουργικές Αποφάσεις που προβλέπονται στο άρθρο 63 του νόμου 4042/2012, όπως τα τέλη ιδιωτικών μεταλλείων (άρθρο 12)
- Τροποποιούνται οι διατάξεις για τη Ναξία σμύριδα, ώστε να είναι επιτρεπτή η πώλησή της σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο της ημεδαπής ή της αλλοδαπής (άρθρο 13)
- Με νέα ρύθμιση προβλέπεται ο τρόπος συμμετοχής των ΟΤΑ στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ». (άρθρο 14)
- Τροποποιούνται οι διατάξεις για εκσκαφές σε αστικό περιβάλλον για έργα κατασκευής και συντήρησης υποδομών φυσικού αερίου και οι διατάξεις για εγκατάσταση δικτύων αερίων καυσίμων σε νέες οικοδομές. (άρθρο 15 και άρθρο 16)
- Τροποποιούνται διατάξεις του ν. 4001/2011 σχετικά με το εποπτικό Συμβούλιο του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΣΦΑ και παρατείνεται η προθεσμία υποβολής του πρώτου δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και εισάγεται η ρύθμιση για τη διακοψιμότητα (άρθρο 17)
- Ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με θέματα προσωπικού (άρθρο 18)
- Ρυθμίζονται ζητήματα της αγοράς πετρελαιοειδών προϊόντων προς τον σκοπό της περαιτέρω απελευθέρωσης της αγοράς και της εξειδίκευσης θεμάτων σχετικών με την τήρηση αποθεμάτων ασφαλείας (άρθρο 19)
Τέλος στο κεφαλαίο Γ περιλαμβάνονται οι μεταβατικές, τελικές και καταργούμενες διατάξεις και ορίζεται η έναρξη ισχύος του νόμου.