Ηλεκτροπληξία… στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς θα προκαλέσουν το νέο έτος οι αυξήσεις στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους» θα είναι 37% και πρόκειται για εισήγηση που κάνει η επιχείρηση ηλεκτρισμού στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και στο υπουργείο ΠΕΚΑ.
Η επιβάρυνση αυτή έρχεται ως αποτέλεσμα των απαιτήσεων της τρόικας για απελευθέρωση των οικιακών τιμολογίων και προβλέπεται και στο προσχέδιο του Μνημονίου το οποίο έχουν συμφωνήσει η κυβέρνηση και οι δανειστές μας.
Οπως προκύπτει από το κείμενο, η αύξηση-σοκ θα πέσει σε τρεις δόσεις. Η πρώτη θα είναι την 1η Ιανουαρίου του 2013, οπότε και το ΥΠΕΚΑ μαζί με το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να εκδώσουν τη σχετική απόφαση της αναπροσαρμογής των τιμολογίων, η δεύτερη δόση θα έλθει την 1η Μαρτίου και η τρίτη την 1η Ιουλίου, οπότε και τα τιμολόγια θα έχουν απελευθερωθεί πλήρως. Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τη μνημονιακή μας υποχρέωση, θα εξαιρέσει από αυτές τις αυξήσεις τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, με την καθιέρωση ειδικού τιμολογίου ρεύματος. Βέβαια, δεν αποσαφηνιζεται αν σε αυτές τις κατηγορίες οι ανατιμήσεις θα είναι μικρότερες ή μηδενικές.
Μέσα σε δύο χρόνια οι καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος έχουν μετρήσει, μαζί με τις τρεις αναμενόμενες δόσεις, συνολικά 15 αυξήσεις στα τιμολόγια. Είτε αυτές είναι ευθέως, δηλαδή στην τιμή της κιλοβατώρας, είτε εμμέσως, όπως φόροι ενέργειας, ΦΠΑ και τέλος υπέρ Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΤΜΕΑΡ).
Σε ό,τι αφορά τη νέα μεγάλη ανατίμηση του 37%, αυτή είναι το αποτέλεσμα μιας τελείως στρεβλής κατάστασης που κυριαρχεί εδώ και χρόνια στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Το Δημόσιο, αντί μέσω του προϋπολογισμού του να επιδοτεί χαμηλά τιμολόγια για τις ασθενείς κοινωνικά ομάδες, υποχρέωνε τη ΔΕΗ να κάνει κοινωνική πολιτική. Ετσι, έχουν διαμορφωθεί χαμηλές τιμές για τα νοικοκυριά (τη χαμηλή τάση ρεύματος), τις οποίες χρηματοδοτούν άλλες κατηγορίες τιμολογίων. Ταυτόχρονα αυτές οι τιμές δεν αντανακλούν το κόστος παραγωγής ρεύματος. Με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού στη χώρα μας, το 1999 ως κοινοτική υποχρέωση, η είσοδος των ιδιωτών ήταν και είναι ακόμη απαγορευτική καθώς η ΔΕΗ διατηρούσε, όπως και τώρα, το μονοπώλιο στην παραγωγή και διάθεση ρεύματος. Ετσι, είναι ουσιαστικά αδύνατος ο ανταγωνισμός. Αν με απλά λόγια είχε ξεκινήσει με σταδιακό τρόπο, από τα προηγούμενα έτη, το πραγματικό άνοιγμα της αγοράς ενέργειας με το σπάσιμο του μονοπωλίου της ΔΕΗ και τη διαμόρφωση τιμολογίων που να αντανακλούν το κόστος παραγωγής, τα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν θα πλήρωναν μονομιάς και με βίαιο τρόπο την απελευθέρωση. Ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΚΑ Μάκης Παπαγεωργίου μιλώντας σε συνέδριο στη Ν. Υόρκη έκανε γνωστό ότι η απελευθέρωση των οικιακών τιμολογίων θα έχει ολοκληρωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Σημείωσε πως θα ληφθεί ειδική μέριμνα για τις ασθενείς οικονομικά ομάδες. Παράλληλα, ανακοίνωσε πως στις αρχές του νέου έτους θα είναι έτοιμο και το σχέδιο για τον τρόπο αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ.
Επιπλέον προανήγγειλε και την αλλαγή του ρυθμιστικού πλαισίου που αφορά στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για τον λόγο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία διαβούλευσης ανάμεσα στη ΡΑΕ και τους παραγωγούς ρεύματος. Το νέο πλαίσιο θα είναι έτοιμο μέχρι το 2015. Εως τότε για το άνοιγμα του ανταγωνισμού θα γίνονται δημοπρασίες υδροηλεκτρικής και λιγνιτικής ενέργειας.
Από αυτές τις μεθόδους αποκαλύπτεται και το μοντέλο της αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ, που θα είναι η διάθεση «πακέτων» υδροηλεκτρικών και λιγνιτικών μονάδων της επιχείρησης σε ιδιώτες.
