Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Υφυπουργού ΠΕΚΑ στον τύπο για την πρόθεση της Κυβέρνησης να επιβάλει εκ των υστέρων έκτακτη εισφορά στις εν λειτουργία μέχρι σήμερα μονάδες ΑΠΕ, δυστυχώς για μία ακόμη φορά είμαστε υποχρεωμένοι να υπενθυμίσουμε στην Πολιτική ηγεσία μια σειρά από γεγονότα που αποδεικνύουν το καταστροφικό ατόπημα της κίνησης αυτής. Συγκεκριμένα:
- Διατείνεται ο κος Υφυπουργός πως το επιβαλλόμενο στις ΑΠΕ νέο «χαράτσι» θα είναι δήθεν προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης προς τον λογαριασμό τους που διατηρεί ο ΛΑΓΗΕ και πως δεν πρόκειται τα χρήματα να πάνε αλλού. Αλήθεια το γεγονός ότι το 60% του ΕΤΜΕΑΡ πηγαίνει στα ορυκτά καύσιμα αντί για τις ΑΠΕ που προορίζεται (μελέτη ΙΟΒΕ), λόγω των στρεβλώσεων και της τεχνητά απομειωμένης ΟΤΣ (Οριακής Τιμής Συστήματος), δεν σημαίνει τίποτα για τους αρμοδίους; Αυτό μεταφράζεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ απώλεια πόρων για τις ΑΠΕ κάθε χρόνο με ισόποση δημιουργία πλασματικού ελλείμματος, το οποίο και θα συνεχίσει να παράγεται στον ειδικό λογαριασμό, μονομερή στάση πληρωμών προς τις ΑΠΕ και ισόποση «σκιώδη» επιδότηση των ορυκτών καυσίμων.
- Διατηρώντας στο ακέραιο τις στρεβλώσεις υπέρ των ορυκτών καυσίμων και ειδικότερα του φυσικού αερίου, αφού ο κατά τα λοιπά προσωρινός Μηχανισμός ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΜΚ) και τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας (ΑΔΙ) Ισχύος μόλις ανανεώθηκαν αυτούσια για ένα ακόμη έβδομο κατά σειρά έτος, ποιος εξορθολογισμός άραγε απομένει να γίνει στην χονδρεμπορική αγορά; Πως αυτές οι ανορθόδοξες και εκτός ΟΤΣ επιδοτήσεις της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής θα πάψουν να δημιουργούν πλασματικά ελλείμματα στον λογαριασμό ΑΠΕ του Λειτουργού όταν «διαρρέεται» πως ο ΜΜΚ θα διατηρηθεί ως μηχανισμός παραβίασης της ορθολογικής ένταξης των μονάδων στο σύστημα; Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ όταν η ΟΤΣ θα παραμένει και πάλι προς τα κάτω νοθευμένη;
- Έχει γίνει άραγε κατανοητό ότι αμυδρές αλλαγές μόνο επί του premium στο ΜΜΚ (από +10% στο +5%) που λαμβάνει η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο εκτός ΟΤΣ και καθ’ υπέρβαση της λογικής του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (ΗΕΠ), που παγίως δίνει προτεραιότητα στην φθηνότερη διαθέσιμη ενέργεια, δεν αναιρούν την στρέβλωση ότι μέσω του ΜΜΚ ακόμη και σε ώρες με χαμηλή ζήτηση εκτοπίζεται ηθελημένα διαθέσιμη φθηνή λιγνιτική ισχύς για να αντικατασταθεί με τριπλασίου κόστους ακριβότερη από φυσικό αέριο αφού όλες οι σχετικές μονάδες παραμένουν σε λειτουργία εντός του συστήματος χωρίς να απαιτείται και μάλιστα εκτός της ΟΤΣ; Αποτελεί πρόκληση ο δήθεν μετασχηματισμός αυτός μόνο στο premium, ο οποίος μάλιστα θα αντιλογιστεί από συμμετρική αύξηση στα ΑΔΙ που επιπλέον λαμβάνουν οι μονάδες αυτές εκτός ΟΤΣ ώστε να παραμείνει το εγγυημένο εισόδημα τους εν τέλει ανέπαφο αλλά επιζήμιο για την ορθολογική λειτουργία της αγοράς. Επιπλέον ο μηχανισμός αυτός πριμοδοτεί την προμήθεια ολοένα και ακριβότερου φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή αφού έτσι μέσω του premium μεγιστοποιούνται τα κέρδη των εν λόγω μονάδων σε απόλυτα μεγέθη.
- Το γεγονός ότι για την αποζημίωση της μεγάλης Συμπαραγωγής (τεχνολογία ΣΗΘΥΑ με χρήση ορυκτών καυσίμων > 35 MW) με υψηλό Feed in Tariff (FIT) από τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ χωρίς Κοινοτική ή άλλη υποχρέωση, όπως εισήχθη με το άρθρο 197 του ν. 4001 από 22/8/12, παρά τις θυελλώδεις αντιδράσεις των φορέων ΑΠΕ, τις σοβαρές επιφυλάξεις της ΡΑΕ επί του άρθρου αυτού συνολικά αλλά και του μαθηματικού τύπου που περιλαμβάνει και που προσδιορίζει το ύψος των FIT της όπως εκφράζονται στο συνοδευτικό έγγραφο της υπ’ αριθμ. 3/2012 Γνωμοδότησης της, την Προσφυγή στο ΣτΕ του Συνδέσμου μας με αίτηση ακύρωσης κατά της Υπουργικής Απόφασης Δ5-ΗΛ/Γ/Φ1/749 (ΦΕΚ Β’ 889/22.3.2012) του Υφυπουργού ΠΕΚΑ η οποία βασιζόμενη στο επίμαχο άρθρο εισάγει περαιτέρω «αμφιλεγόμενα μορφώματα» συμπαραγωγής καθ’ υπέρβαση των ρητά ορισμένων στους νόμους εννοιών και ορισμών, εγκυμονεί άμεσα ο κίνδυνος να επιβαρυνθεί ο ειδικός λογαριασμός ΑΠΕ του Λειτουργού με εφάπαξ καταβολή 70 εκατ. ευρώ και επιπλέον 70 εκατ. ευρώ ετησίως από την λειτουργία της τουλάχιστον μίας μέχρι σήμερα τέτοιας μονάδας, αφού η Κυβέρνηση δεν έχει αποσύρει την πρόθεση της για τις επίμαχες αυτές ρυθμίσεις.
- Το κλίμα που διαρρέεται για τον σε κάθε περίπτωση «συναινετικό» με τους ηλεκτροπαραγωγούς από φυσικό αέριο δήθεν μετασχηματισμό των στρεβλών μηχανισμών λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς, ενώ την ίδια στιγμή ουδέποτε υπήρξε ουσιαστικός διάλογος με τους πολλαπλά θιγόμενους ηλεκτροπαραγωγούς από φωτοβολταϊκά, αποτελεί γλαφυρό δείγμα άνισης μεταχείρισης με δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Ο ΣΠΕΦ καλεί την Πολιτεία να απέχει από την καταστροφική σκέψη της εκ των υστέρων επιβολής εισφοράς επί του τζίρου στις εν λειτουργία μέχρι σήμερα φωτοβολταϊκές μονάδες, η οποία θα πλήξει ασύμμετρα την εν λόγω ηλεκτροπαραγωγή, χωρίς να θεραπεύονται οι γενεσιουργές αιτίες των ελλειμμάτων του Λειτουργού που δεν είναι άλλες από τις ηθελημένες «σκιώδεις» επιδοτήσεις του εισαγόμενου φυσικού αερίου, από το οποίο και θα έπρεπε να αναζητηθεί η επιστροφή τους ή έστω από την Προμήθεια που επίσης τις καρπώθηκε.
Προτεινόμενη λύση
Εφ’ όσον η Κυβέρνηση δεν προτίθεται να καταργήσει τα γενεσιουργά αυτά αίτια, τότε ας απαλείψει το ΕΤΜΕΑΡ ως διακριτή χρέωση από τους λογαριασμούς που δυσφημεί τις ΑΠΕ, ενσωματώνοντας το πλήρως στο κόστος του ρεύματος, συγχωνεύοντας επίσης τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ με τους άλλους δύο αποπληρωμής των συμβατικών μονάδων (λογαριασμός ΗΕΠ του ΛΑΓΗΕ και λογαριασμός αποκλίσεων του ΑΔΜΗΕ) σε έναν και μοναδικό που θα διατηρεί μόνο ο ΛΑΓΗΕ. Έτσι τα όποια δομικά ελλείμματα της χονδρεμπορικής αγοράς δεν θα «φορτώνονται» αδίκως μέσω των στρεβλώσεων μόνο στις ΑΠΕ οι οποίες και υφίστανται μονομερή στάση πληρωμών, αλλά αναλογικά (pro-rata) θα ισοκατανέμονται σε όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς, αφού όλοι θα πληρώνονται πλέον συμμέτρως. Βάσει των ισολογισμών άλλωστε του τέως μοναδικού διαχειριστή (ΔΕΣΜΗΕ) στο διασυνδεδεμένο για τα αμέσως προηγούμενα τρία έτη, το δομικό συνολικό του ετήσιο έλλειμμα (ζημία στα αποτελέσματα χρήσης επί του τζίρου της χονδρεμπορικής αγοράς) κινείτο στα επίπεδα του 1,5% – 2,5% που σωρευτικά συνεπάγεται στις πληρωμές υπερημερία κάτω του ενός μήνα. Σήμερα δυστυχώς οι ΑΠΕ βιώνουν υπερημερίες στις πληρωμές τους που αναλογούν στο 40% του τζίρου τους (4+ μήνες) το οποίο και συμβαίνει επειδή λόγω των στρεβλώσεων τα δομικά αυτά ποσοστιαία «μικρά» ελλείμματα της συνολκής χονδρεμπορικής αγοράς «φορτώνονται» αδίκως μόνο στις ΑΠΕ αποκλειστικά. Ο ΣΠΕΦ θα καταθέσει ολοκληρωμένα άμεσα την πρόταση του αυτή στην ΡΑΕ, στα πλαίσια της διαβούλευσης για τον μετασχηματισμό της χονδρεμπορικής αγοράς που διενεργείται.