Στις 22.1.2014 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποίησε Ανακοίνωση με τίτλο «Τιμές και κόστος ενέργειας στην Ευρώπη» η οποία συνοδεύεται από Κείμενο Εργασίας με λεπτομερή ανάλυση και σύγκριση των τιμών και του κόστους της ενέργειας τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και σε σύγκριση με άλλες μεγάλες γεωγραφικές ενότητες. Και τα δύο έγγραφα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το κείμενο εργασίας παραθέτει συγκριτικά στοιχεία για το ενεργειακό κόστος διαφόρων βιομηχανικών κλάδων στην Ευρώπη, που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς, βασίζονται σε πραγματικά στοιχεία ενεργειακού κόστους που έχουν προκύψει με βάση έρευνα (π.χ. ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις βιομηχανιών). Ιδιαίτερο συγκριτικό ενδιαφέρον με την περίπτωση της χώρας μας παρουσιάζουν οι κλάδοι της Χαλυβουργίας και του Αλουμινίου (επισυνάπτονται και τα σχετικά αποσπάσματα του κειμένου).
Χαλυβουργία
Η ανάλυση αφορά ένα δείγμα 17 μεγάλων εργοστασίων Χάλυβα στην Ευρώπη, διαφόρων τεχνολογιών και μεγεθών ενεργειακής κατανάλωσης. Σημειώνεται ότι το δείγμα των βιομηχανιών επιλέχθηκε από τον ίδιο τον κλάδο της Χαλυβουργίας και περιλαμβάνει και την Ελλάδα.
Τα βασικά συμπεράσματα έχουν ως εξής:
1. Οι τιμές προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (Η/Ε) για τις Χαλυβουργίες στην Ευρώπη παρουσιάζουν μεγάλη διασπορά. Ενδεικτικά το 2012 κυμάνθηκαν από 46,5 €/MWh έως 104,4 €/MWh με μέσο όρο 71,4 €/MWh.
2. Οι τιμές διαφέρουν σημαντικά ανά περιοχή, συναρτήσει και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε περιοχής (π.χ. ενεργειακό μίγμα, χρεώσεις χρήσης δικτύου, τέλος ΑΠΕ και λοιποί φόροι).
Στον παρακάτω πίνακα, συνοψίζονται τα στοιχεία κόστους Η/Ε για τη Χαλυβουργία στην Ευρώπη για το 2012, διακριτά για το κόστος ενέργειας και το συνολικό κόστος που περιλαμβάνει τις χρεώσεις δικτύου, τα τέλη ΑΠΕ καθώς και λοιπούς φόρους και τέλη.
Δείγμα |
Χρέωση Ενέργειας (€/MWh) |
Συνολικό κόστος (€/MWh) |
Σύνολο ΕΕ |
53,3 |
71,4 |
Βορειοανατολική Ευρώπη |
47,9 |
59,4 |
Κεντροανατολική Ευρώπη |
59,8 |
92,5 |
Νότια Ευρώπη |
64,5 |
74,2 |
Μέγιστο ΕΕ |
(Μη διαθέσιμο) |
104,4 |
Ελάχιστο ΕΕ |
(Μη διαθέσιμο) |
46,5 |
Επισημαίνεται ότι:
- Το κόστος CO2 για το έτος 2012 ήταν πολύ μικρότερο σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα καθώς δεν είχαν καταργηθεί τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών (επιβάρυνση της τάξης των 3-4 €/MWh από 1-1-2013).
- Οι βιομηχανίες Χάλυβα που είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα είναι μεγέθους συγκρίσιμου με το δείγμα της μελέτης: οι σχετικές βιομηχανίες στη χώρα μας έχουν κατανάλωση Η/Ε που κυμαίνεται από 140 έως 350 GWh ετησίως ανά μονάδα, ενώ το δείγμα της ανάλυσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά μεγάλες μονάδες με ετήσια κατανάλωση που κυμαίνεται από 150 έως 750 GWh ετησίως.
3. Τέλος, όσον αφορά τις τιμές προμήθειας φυσικού αερίου (φ.α.) προς τη Χαλυβουργία, προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι τιμές προμήθειας φ.α. στη Νότια Ευρώπη (όπου ανήκει και η Ελλάδα) βρίσκονται πολύ υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ενδεικτικά, το 2012 η μέση τιμή προμήθειας φ.α. στις Χαλυβουργίες στη Βορειοανατολική Ευρώπη ήταν 28,9 €/MWh, στην Κεντροανατολική Ευρώπη ήταν 31,3 €/MWh και στη Νότια Ευρώπη ήταν 47,2 €/MWh, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος την ίδια χρονιά ήταν 32,2 €/MWh. Συνεπώς, η τιμή προμήθειας φυσικού αερίου στη Χαλυβουργία της Νότιας Ευρώπης ήταν κατά 50% περίπου ακριβότερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου το 2012.
Βιομηχανία Αλουμινίου
Όσον αφορά τη βιομηχανία Αλουμινίου, στο Έγγραφο Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξετάζονται 11 από τις 16 μεγάλες εγκαταστάσεις Αλουμινίου στην Ευρώπη (αντιπροσωπεύουν το 66% της παραγωγής στην Ευρώπη για το έτος 2012) για τις οποίες παρουσιάζονται το συνολικό κόστος προμήθειας Η/Ε, καθώς και οι συνιστώσες που το αποτελούν.
Η ανάλυση γίνεται σε δύο υποκατηγορίες:
- Υποκατηγορία 1: αφορά 5 εργοστάσια που τροφοδοτούνται από ιδιόκτητους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και εργοστάσια Αλουμινίου για τα οποία δεν έχουν ακόμα λήξει οι παλιές μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας Η/Ε.
- Υποκατηγορία 2: αφορά 6 εργοστάσια που προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια στη χονδρεμπορική αγορά.
Τα βασικά συμπεράσματα έχουν ως εξής:
1. Οι τιμές προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (Η/Ε) για τις βιομηχανίες Αλουμινίου διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των 2 υποκατηγοριών. Για το 2012 οι τιμές ανέρχονται σε 24,3 €/MWh για την υποκατηγορία 1 (εργοστάσια με ιδιόκτητα μέσα ηλεκτροπαραγωγής ή παλιά μακροχρόνια συμβόλαια) και 56 €/MWh για την υποκατηγορία 2 που προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια με όρους αγοράς.
2. Το έγγραφο εργασίας χαρακτηρίζει τις περιπτώσεις με παλιά μακροχρόνια συμβόλαια ως «μη επαναλήψιμες» και σημειώνει ότι μόλις λήξουν τα εν λόγω συμβόλαια, αναμένεται και αυτές οι μονάδες να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια σύμφωνα με τους όρους της υποκατηγορίας 2.
Στον παρακάτω πίνακα, συνοψίζονται τα στοιχεία κόστους Η/Ε για τη βιομηχανία Αλουμινίου στην Ευρώπη για το 2012 με διακριτή ανάλυση στη συνιστώσα ενέργειας και στο συνολικό κόστος που περιλαμβάνει τις χρεώσεις δικτύου, τα τέλη ΑΠΕ καθώς και λοιπούς φόρους και τέλη.
Δείγμα |
Χρέωση Ενέργειας (€/MWh) |
Συνολικό κόστος (€/MWh) |
Υποκατηγορία1 Εργοστάσια με ιδιόκτητους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με παλιές μακροχρόνιες συμβάσεις προμήθειας Η/Ε |
23,9 |
24,3 |
Υποκατηγορία 2 Εργοστάσια που προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια στη χονδρεμπορική αγορά |
50,2 |
56,0 |
Επισημαίνεται ότι:
- Το κόστος CO2 για το έτος 2012 ήταν πολύ μικρότερο σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα καθώς δεν είχαν καταργηθεί τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών (επιβάρυνση της τάξης των 3-4 €/MWh από 1-1-2013).
- Η περίπτωση της Αλουμινοβιομηχανίας στην Ελλάδα εμπίπτει στην υποκατηγορία 2.