ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020»:Περί τα 20 δισ. ευρώ σε έργα «πράσινης» οικονομίας
Σε τομείς της «πράσινης» οικονομίας προορίζονται περί τα 20 δισ. ευρώ του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» που ανακοίνωσε η Ε.Ε., για την έρευνα και την καινοτομία. Βιοοικονομία, βιώσιμη γεωργία, δασοκομία, θάλασσα, χρήση καθαρής – αποδοτικής ενέργεια, δράσεις για το κλίμα και το περιβάλλον περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- στο μεγαλύτερο ενιαίο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας παγκοσμίως για την επόμενη επταετία.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» ύψους 79,4 δισ. ευρώ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υπερψηφίστηκε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων έρευνας και καινοτομίας στο διάστημα 2014-2020. Το «Ορίζοντας 2020» αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας παγκοσμίως και ως εκ τούτου θέτει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα της έρευνας στην Ευρώπη και διεθνώς για την επόμενη επταετία. Ωστόσο, η χρηματοδότηση της Ε.Ε. είναι κατά πολύ μικρότερη από τους πόρους που δαπανούν για έρευνα και καινοτομία τα κράτη-μέλη μέσω των εθνικών προϋπολογισμών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μόνο η Γερμανία για το 2011 δαπάνησε περίπου 75 δισ. ευρώ σε δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες, όσα περίπου θα δαπανήσει η Ε.Ε. για ολόκληρη την επταετία 2014-2020. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, τα «πράσινα» έργα αφορούν κατά περίπτωση: 3,85 δισ. ευρώ για επισιτιστική ασφάλεια, βιώσιμη γεωργία και δασοκομία, έρευνα στον τομέα της θάλασσας, της ναυτιλίας και των εσωτερικών υδάτων, και βιο-οικονομία * 5,93 δισ. ευρώ για ασφαλή, καθαρή και αποδοτική ενέργεια * 6,34 δισ. ευρώ για έξυπνες, οικολογικές και ενοποιημένες μεταφορές και * 3,08 δισ. ευρώ για δράσεις για το κλίμα, το περιβάλλον, την αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων και πρώτες ύλες.
Βασικοί στόχοι
Στόχος του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» είναι να δώσει απάντηση στην οικονομική κρίση, επενδύοντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης, ενώ παράλληλα επιχειρεί να δώσει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. και στις ανησυχίες των Ευρωπαίων πολιτών για τη διαβίωσή τους, την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής τους και το περιβάλλον. Η κύρια αλλαγή που φέρνει ο «Ορίζοντας 2020» σε σχέση με τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα (7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο/FP7 κ.λπ.) είναι ότι για πρώτη φορά συνδέεται η έρευνα με την καινοτομία, σε μια προσπάθεια να μετατραπεί η εξαιρετικής ποιότητας επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στα εργαστήρια σε καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα που θα αλλάξουν προς το καλύτερο τις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών.
Ταυτόχρονα, προβλέπεται απλοποίηση των διαδικασιών συμμετοχής στα διάφορα προγράμματα για επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και στις οποίες αναμένεται να δοθούν πάνω από 3 δισ. ευρώ.
Οι άξονες
Η δομή του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» στηρίζεται στο τρίπτυχο:
1. «Επιστημονική αριστεία», δηλαδή επιστημονική έρευνα παγκόσμιου επιπέδου που θα οδηγήσει στις τεχνολογίες του μέλλοντος και προσέλκυση στην Ε.Ε. των καλύτερων επιστημόνων στον κόσμο.
2. «Βιομηχανική Υπεροχή», δηλαδή στρατηγική επένδυση σε τεχνολογίες-κλειδιά όπως η νανοτεχνολογία και η μικροηλεκτρονική, συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και δημιουργία καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας που θα στηρίξουν την ανάπτυξη της Ε.Ε.
3. «Κοινωνικές προκλήσεις», δηλαδή στράτευση της επιστημονικής έρευνας πίσω από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε., όπως είναι η γήρανση του πληθυσμού, η εξάντληση των ενεργειακών πόρων, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η μετατροπή της επιστημονικής γνώσης σε εφαρμοσμένες λύσεις για τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών.
Καινοτομία
Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ) είναι από τα πλέον σημαντικά ζητήματα που το Ευρωκοινοβούλιο έχει εξετάσει στην παρούσα κοινοβουλευτική περίοδο, μιας και η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία, σε αυτή την ώρα της κρίσης, δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα.
«Ο μετασχηματισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κοινωνία της γνώσης και της καινοτομίας είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει κατά τρόπο προβλέψιμο και αξιόπιστο στην κατεύθυνση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης (μέσα σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού, σημαντικών προκλήσεων και εξάντλησης των φυσικών πόρων)», τονίζει ο ευρωβουλευτής κ. Τσουκαλάς, που υπήρξε από τα βασικά στελέχη της διαπραγματευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το «πακέτο» του «Ορίζοντα 2020» στα περίπου δύο χρόνια που διήρκησαν οι διαδικασίες.
Σύμφωνα με τον κ. Τσουκαλά: «Δυστυχώς η Ευρώπη δείχνει να χάνει τη μάχη της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας, τόσο εξωτερικά, σε σχέση με άλλα μέρη του κόσμου, όσο και εσωτερικά, με χώρες όπως η Ελλάδα να μένουν απελπιστικά πίσω σε επιδόσεις έρευνας και καινοτομίας και να κινδυνεύουν να μην μπορούν να ανατρέψουν αυτή την τάση. Είναι σαφές πως σε ό,τι αφορά την Έρευνα και την Καινοτομία έχουμε μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων, όπου οι χώρες του σκληρού πυρήνα (καθόλου συμπτωματικά αυτές ακριβώς που πέτυχαν στους στόχους της Στρατηγικής της Λισαβόνας για 3% του ΑΕΠ επένδυση σε R&D) έχουν απομακρυνθεί στην παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη από τις χώρες της περιφέρειας. Για μένα είναι ξεκάθαρο ότι η υποχρηματοδότηση της έρευνας αποτελεί αίτιο και όχι αποτέλεσμα της κρίσης.
Ο ‘Ορίζοντας 2020′ είναι ένα καλά δομημένο πρόγραμμα, με τεκμηριωμένες προτεραιότητες και πολύτιμα εργαλεία, όπως η εστίαση στις καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μέτρα για την υποβοήθηση της επιστημονικής αριστείας στις χώρες της περιφέρειας, που ελπίζουμε να βοηθήσουν ιδιαίτερα και την Ελλάδα. Φοβούμαι ότι η Ε.Ε. διέπραξε ένα λάθος στρατηγικής σημασίας όταν υπαναχώρησε από τον αρχικό μας στόχο για χρηματοδότηση του Ορίζοντα με 100 δισ. ευρώ. Ευελπιστώ ότι το υψηλής ποιότητας ελληνικό ερευνητικό δυναμικό θα είναι σε θέση να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του Ορίζοντα 2020, μετριάζοντας έτσι τις επιπτώσεις από τη δραματική μείωση της εθνικής χρηματοδότησης στην έρευνα και την καινοτομία».
Πηγή:imerisia.gr
