Του Νίκου Ευθυμιάδη*
Επιχειρήσεις και ανάπτυξη
Η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ο παράδεισος της επιχειρηματικότητας. Γραφειοκρατία και μη συνεργάσιμη Δημόσια Διοίκηση, πελατειακές σχέσεις των πολιτικών, μυωπικός συνδικαλισμός, αβέβαιο και ευμετάβλητο νομικό/θεσμικό πλαίσιο και συχνά έλλειψη σωστού επιχειρηματικού πνεύματος από πολλούς ήταν, εδώ και πολλές δεκαετίες, ορισμένες από τις εγγενείς αδυναμίες του επιχειρείν στη χώρα μας. Η κρίση ανέδειξε όλες τις παθογένειες ταυτόχρονα. Προφανώς, για την υπέρβαση της κρίσης χρειάζονται οικονομικοί πόροι. Αλλά πέραν (και ίσως πάνω) αυτών, χρειάζεται νέα στρατηγική και επιτέλους διαμόρφωση σταθερού πλαισίου για ένα ανοιχτό και ανταγωνιστικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις μας.
Η Ελλάδα έχει σημαντικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους, αλλά κυρίως έχει τους Ελληνες. Διαθέτει ικανούς επιχειρηματίες, υψηλού επιπέδου επιστημονικό προσωπικό, νέους ανθρώπους με γερές σπουδές και προσόντα και καλά ειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Ολα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε «ανάσταση» την ελληνική επιχειρηματικότητα, χωρίς να χρειάζονται υπερβολικές «ενέσεις ρευστότητας», όπως πολλοί προτάσσουν.
Κυρίαρχος παράγων επιτυχίας θα είναι να αλλάξει πραγματικά, και όχι στα «λόγια», η αντίληψη της πολιτικής και κρατικής εξουσίας για την υγιή επιχειρηματικότητα, με ριζοσπαστικά μέτρα που θα αποκαταστήσουν τον κατασυκοφαντημένο, ακόμη και σήμερα, κοινωνικό της ρόλο. Παράδειγμα, το πρόσφατο υπό κατάθεση φορολογικό νομοσχέδιο, που είναι γεμάτο από «απαγορεύσεις», «υποψίες» και «ερωτηματικά» για ένα πραγματικά δημιουργικό και εξωστρεφές επιχειρηματικό πνεύμα που αξίζει στο δυναμικό και την ιστορία της χώρας μας.
Θα χρειαστεί πολλή δουλειά, αλλά κυρίως ειλικρινείς και διαχρονικές προθέσεις της πολιτείας, για την εδραίωση ενός νέου περιβάλλοντος, που θα πείθει τους Ελληνες επιχειρηματίες ότι μπορούν πλέον να σταματήσουν να βλέπουν μόνον γραφειοκρατία και εμπόδια, ώστε να ασχοληθούν σοβαρά, όπως πολύ καλά μπορούν, με τον ρόλο τους στη διεθνή πλέον αγορά.
Φυσικά, πρέπει να σταματήσουν και οι «αφαιμάξεις ρευστότητας»: η εφευρετικότητα στο να αποσπώνται χρήματα από τις επιχειρήσεις, αιφνίδια και απρόβλεπτα, ήταν εδώ και καιρό, από τα αγαπημένα χόμπι της πολιτικής εξουσίας, ενώ μετά την κρίση το χόμπι, η συνήθεια, έγινε λατρεία. Αν λάβουμε μάλιστα υπ’ όψιν τα αναιτίως υψηλά πρόστιμα που συχνά ζητούνται από επιχειρήσεις για θέματα τριτεύουσας σημασίας, τότε μοιάζει το ελληνικό κράτος να τιμωρεί αυτούς που συνεχίζουν να επιχειρούν στον τόπο μας αντί να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι.
Ομως, επιχειρηματικότητα και επενδύσεις είναι η απάντηση στην κρίση και στη μεγάλη πτώση του βιοτικού επιπέδου μεγάλης μερίδας των πολιτών. Και τα δύο πρέπει να διευκολυνθούν ΤΩΡΑ και όχι μετά την κρίση – αν δεν θέλουμε αυτό το «μετά» να είναι πολύ μακρινό.
Και σε άλλη ευκαιρία που μου δόθηκε από αυτές τις φιλόξενες σελίδες είχα τονίσει πως η αναπτυξιακή προοπτική του τόπου δεν είναι έργο των ξένων, των δανειστών ή των εταίρων μας, αλλά είναι πρωτίστως έργο ελληνικό. Η ανάπτυξη ή θα γίνει από εμάς ή δεν θα γίνει καθόλου. Εμείς θα πρέπει να προσδιορίσουμε τους κλάδους αναπτυξιακής αιχμής του τόπου με βάση τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, εμείς θα πρέπει να στηρίξουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με οδηγό το Small Business Act που συνιστά η Ευρωπαϊκή Ενωση, εμείς είμαστε αυτοί που πρέπει να στελεχώσουμε τη Δημόσια Διοίκηση με ικανούς managers από την αγορά ή την κρατική μηχανή και να δώσουμε συστήματα μέτρησης επίτευξης στόχων στους φορείς του Δημοσίου, εμείς πρέπει τελικά να δημιουργήσουμε τη στρατηγική μας. Εμείς και άλλος κανείς.
Η διατύπωση αυτής της στρατηγικής απαιτεί πολιτική ηγεσία με ευρύτητα οπτικής γωνίας. Προϋποθέτει επιχειρηματική κοινότητα με όραμα. Βασίζεται σε μία κοινωνία που θέλει να χτίσει η ίδια και όχι να απολαύσει από άλλους. Τροφοδοτείται από μία νέα γενιά που μένει στον τόπο της όχι για την προοπτική του Δημοσίου, αλλά για τη χαρά της δημιουργίας και της αξιοποίησης των προσόντων της.
Ας διδαχθούμε λίγο από τη διεθνή εμπειρία: η Τουρκία εδώ και πέντε χρόνια υλοποιεί ένα σταθερό πλάνο στον τουρισμό και ακόμα δεν είναι ούτε στη μέση (το πλάνο λήγει το 2023…). Η μισή Ευρώπη υιοθετεί νόμους και ανεξάρτητους φορείς, που έχουν καθοριστικό έλεγχο στην αξιολόγηση των δημοσίων πολιτικών (αποτελεσματικότητα / οικονομική επάρκεια). Αλλού καταργούν τις επιδοτήσεις στον αγροτικό τομέα και από παθητικός έγινε εντυπωσιακά ανταγωνιστικός (π.χ. Ν. Ζηλανδία). Προηγμένες χώρες (π.χ. οι σκανδιναβικές) συνδυάζουν την ευελιξία στην αγορά εργασίας με την ενεργητική πολιτική της απασχόλησης.
Αυτό τελικά που χρειαζόμαστε είναι να πάρουμε μεγάλες αποφάσεις: η ριζοσπαστική ενδυνάμωση της ελληνικής επιχειρηματικότητας είναι σίγουρα μία από αυτές…
* O κ. Νίκος Ευθυμιάδης είναι πρόεδρος, REDESTOS Efthymiadis Agrotechnology Group, πρόεδρος ε.τ. ΣΒΒΕ.
πηγή:kathimerini.gr
