Το αναπτυξιακό πλάνο 2014-2020

Το αναπτυξιακό πλάνο 2014-2020

Το «αναπτυξιακό όραμα 2014-2020» παρουσιάζεται από το υπουργείο Ανάπτυξης στην 2η εγκύκλιο για το επόμενο ΕΣΠΑ. Καταγράφει τους βασικούς άξονες κατανομής των 16,4 δισ. ευρώ αλλά και κάποιες από τις χρηματοδοτήσεις που προκρίνονται για την επόμενη προγραμματική περίοδο. 

Η Εγκύκλιος αποτελεί μέρος του φακέλου που παρουσιάζεται σήμερα στο αναπτυξιακό συνέδριο υπό τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά (σημ. την ίδια ώρα που η τρόικα κάνει την πρώτη της επανεμφάνιση στην Αθήνα για το μνημόνιο και τις δόσεις) και προβλέπει πολύ στενές προθεσμίες σε υπουργεία και περιφέρειες για να επιλέξουν τα έργα και να φτιάξουν αναλυτικά σχέδια

Η 2η Εγκύκλιος για την διαμόρφωση του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης (Partnership Agreement) δηλαδή του νέου ΕΣΠΑ καλεί τους φορείς να αποστείλουν τις προτάσεις τους στο ΥπΑνΥπ μέχρι τις 13 Μαΐου. Θα πρέπει να λάβουν υπόψη την εμπειρία των προηγουμένων περιόδων και τα έργα που παρά το ότι προβλέφθηκαν, δεν αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος 2015 αναφέρει το κείμενο.

Μεγάλες οι επιπτώσεις της κρίσης
Όπως αναφέρεται η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σοβαρή και παρατεταμένη οικονομική και κοινωνική κρίση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το ελληνικό κατά κεφαλή ΑΕΠ, εκφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, έπεσε από το 94% του μέσου κοινοτικού όρου το 2009 στο 79% το 2011. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ελληνικό κατά κεφαλή ΑΕΠ, είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο από το 84% του κοινοτικού μέσου όρου το 1995, στο 94% το 2009. Κατά συνέπεια, εντός μόλις δύο ετών, το προϊόν της χώρας υπεχώρησε στα επίπεδα της προηγούμενης εικοσαετίας.

«Με δεδομένες την εσωτερική δημοσιονομική κρίση και την παγκόσμια επενδυτική αβεβαιότητα, η αναπτυξιακή προσπάθεια στην επόμενη περίοδο 2014-2020 δε μπορεί παρά να βασιστεί σε σημαντικό βαθμό στη συνδρομή των διαρθρωτικών Ταμείων της Ένωσης» αναφέρεται.

Αναπτυξιακό όραμα για τη νέα προγραμματική περίοδο 
Το «Αναπτυξιακό όραμα για τη νέα προγραμματική περίοδο» σύμφωνα με το υπουργείο έχει ως κύριους άξονες αναπτυξιακής στρατηγικής:
- Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας.
- Ανάπτυξη και αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού – ενεργός κοινωνική ενσωμάτωση.
- Προστασία του περιβάλλοντος – μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον.
- Ανάπτυξη – εκσυγχρονισμός – συμπλήρωση υποδομών για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη
- Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης
- Αειφόρος χωρική ανάπτυξη

Ποιες επιδοτήσεις προκρίνονται
Σύμφωνα με την εγκύκλιο ήδη προτείνονται μία σειρά από δράσεις στην μεταποίηση στο εμπόριο στον τουρισμό και στην ενέργεια. Μεταξύ αυτών προωθείται για το νέο ΕΣΠΑ:
- Υποστήριξη παραγωγικών επενδύσεων που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικής παρουσίας των επιχειρήσεων και των προϊόντων που παράγουν, στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά.
- Αναπροσανατολισμός της μεταποιητικής δραστηριότητας «παραδοσιακών» κλάδων προς κλάδους και προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
- Ανάπτυξη νέων προϊόντων ή διαφοροποίηση προϊόντων με έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση, την τυποποίηση και την πιστοποίηση των προϊόντων και επιχειρήσεων.
- Στον τομέα του εμπορίου, δημιουργία διαμετακομιστικών υποδομών και συστημάτων στα λιμάνια της χώρας που θα βελτιώσουν κατά πολύ τη δυναμικότητα των ελληνικών λιμένων.
- Στον τουρισμό, ολοκληρωμένες δράσεις τοπικής και αστικής ανάπτυξης χρηματοδοτούμενες από περισσότερα από ένα ταμεία με κύρια χαρακτηριστικά την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία. Θα περιλαμβάνουν ποικιλία δράσεων σε επιμέρους τομείς (πχ ενίσχυση επιχειρηματικότητας επιμέρους ομάδων πληθυσμού, υποδομές, δικτύωση, εξωστρέφεια, προστασία του περιβάλλοντος, προώθηση και ανάδειξη των τοπικών προϊόντων και προορισμών) που θα συνδέονται και με τις κατευθύνσεις του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό.
- Δημιουργία του Μητρώου Τουριστικών Επιχειρήσεων με ψηφιοποίηση των διαδικασιών εξυπηρέτησης τουριστικών επιχειρήσεων και επενδυτών.
- Καινοτόμα και στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης και ενίσχυσης της απασχόλησης που να ανταποκρίνονται στις όλο και υψηλότερες απαιτήσεις υπηρεσιών φιλοξενίας, ιδιαίτερα στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
- Υλοποίηση τερματικών εγκαταστάσεων κρουαζιέρας και το δίκτυο τουριστικών λιμένων, η Συνεδριακή υποδομή μεγάλων πόλεων και κυρίως της Αθήνας με την ταυτόχρονη ανάδειξη, με τα έργα ανάπλασης, του Φαληρικού Όρμου ως βασικού τουριστικού προορισμού.
- Ειδικό πρόγραμμα για την τουριστική εικόνα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης με παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της ελκυστικότητας και ασφάλειας των πόλεων και την καθιέρωσή τους ως τουριστικών προορισμών city break.
- Στοχευμένα έργα υποδομής που να ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα τουριστικών προορισμών αναδεικνύοντας τοπικά πλεονεκτήματα πχ τουριστικές διαδρομές, ανάδειξη τοπικού τουριστικού αποθέματος (παλιές βιοτεχνίες, μύλοι, καφενεία), αλιευτικά καταφύγια, υποδομές οικοτουριστικής ανάπτυξης κτλ.
- Δράσεις στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος όπως δράσεις ενεργειακής διαχείρισης τουριστικών εγκαταστάσεων και καταλυμάτων, έργα διαχείρισης αποβλήτων και υδάτινων πόρων σε τουριστικούς προορισμούς, δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και κατάρτισης εμπλεκομένων στελεχών κ.α.
- Δράσεις συγκρότησης και λειτουργίας τουριστικών δικτύων (clustering) με στόχο διασύνδεση υπηρεσιών, δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών πακέτων κτλ
- Δράσεις ενίσχυσης της εξωστρέφειας και της διασυνοριακής συνεργασίας.
- Ενίσχυση επιχειρήσεων για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.
- Πιλοτικά προγράμματα ενεργειακής αξιοποίησης οργανικών υπολειμμάτων επιχειρήσεων, εθελοντικά προγράμματα αναγνώρισης και ανάδειξης της ενεργειακής αριστείας των επιχειρήσεων, καθιέρωση ενεργειακού συμβούλου για τις επιχειρήσεις, ολοκληρωμένες δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε ενεργοβόρα κτίρια του οικιακού τομέα, ολοκληρωμένες δράσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στις υποδομές του δημόσιου τομέα (συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας υποδειγματικών δημοσίων κτηρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση συμβατικών καυσίμων), υποστήριξη της λειτουργίας εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών μέσω χρηματοπιστωτικών εργαλείων.
- Ενίσχυση και αναβάθμιση υποδομών για τη βέλτιστη αξιοποίηση του δυναμικού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων στρατηγικών έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας π.χ. αντλησιοταμιευτικοί σταθμοί), υποστήριξη της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με χρήση και εναλλακτικών μηχανισμών χρηματοδότησης, όπως είναι η συλλογική ιδιωτική χρηματοδότηση (crowd funding), αξιοποίηση ενεργειακού δυναμικού αγροτικού τομέα (στερεή βιομάζα, βιοαέριο), υποστήριξη της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω εφαρμογών διεσπαρμένης παραγωγής.
- Προώθηση της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης σε περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος (π.χ. βιομηχανικές περιοχές), συμπεριλαμβανομένης της μικροσυμπαραγωγής και της τριπαραγωγής (παραγωγή ηλεκτρισμού, θερμότητας και ψύξης) π.χ. σε κτίρια του τριτογενούς τομέα.
- Επιπροσθέτως, θα επιδιωχθεί η υποστήριξη των φτωχών νοικοκυριών μέσω της αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας
- Ολοκλήρωση βασικών μεταφορικών δικτύων διευρωπαϊκής σημασίας και αναβάθμιση της σύνδεσης των πρωτευόντων με τα δευτερεύοντα συστήματα.
- Εξασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού και ποιοτικής λειτουργίας των δικτύων και υποδομών μεταφορών. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στην βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας.
- Ενεργειακά και περιβαλλοντικά βιώσιμες μεταφορές. Αναμόρφωση του συστήματος των μέσων μαζικής μεταφοράς με στόχο τη μείωση της χρήσης ιδιωτικών οχημάτων, προώθηση της χρήσης των οχημάτων εναλλακτικής τεχνολογίας και των σχετικών μέτρων άμβλυνσης και προσαρμογής, ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών.

Τι ζητείται από υπουργεία και περιφέρειες
Με την εγκύκλιο το υπουργείο Ανάπτυξης ζητά να διαμορφώσουν υπουργεία και περιφέρειες μία ολοκληρωμένη εθνική αναπτυξιακή στρατηγική στην οποία απαιτείται:
- Η ανάλυση σε βάθος των δυνατοτήτων αλλά και των αδυναμιών της χώρας και των περιφερειών της
- Η αξιοποίηση των ευκαιριών που αναδεικνύονται
- Η αντιμετώπιση των απειλών και κυρίως
- Ο εντοπισμός των αστοχιών στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων μέχρι σήμερα.
Όπως επισημαίνεται «οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που αναδεικνύονται, και εντοπίζοντας τις όποιες αστοχίες στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων μέχρι σήμερα να αλλάξουμε το αναπτυξιακό μας πρότυπο» Ζητείται να αποκλεισθούν έργα που ελάχιστα ή και καθόλου προσφέρουν στο στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και της δημιουργίας απασχόλησης.

Στόχος το ΕΣΠΑ 2 να “τρέξει” από το 2014 
Με φιλόδοξο στόχο το επόμενο ΕΣΠΑ να «τρέξει» από το 2014, δηλαδή να έχουν δημοσιοποιηθεί οι πρώτες προσκλήσεις προς τους δικαιούχους για ένταξη και με την… ευχή να υπάρξει συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ έως το τέλος του Ιουνίου του 2013 η κυβέρνηση διαμορφώνει ένα σφικτό χρονοδιάγραμμα που ξεκινά σήμερα με την Διοργάνωση του 1ου Εθνικού Αναπτυξιακού Συνεδρίου. Απαντήσεις στην εγκύκλιο αναμένονται μέχρι τις 13 Μαΐου 2013 και μετά θα διαμορφωθεί το συνολικό σχέδιο και αυτό των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Τα σχέδια του ΕΣΠΑ θα τεθούν για πρώτη άτυπη διαβούλευση με την Ε.Ε. στα τέλη Ιουνίου με μέσα Ιουλίου 2013. Η επίσημη υποβολή στην ΕΕ τοποθετείται στον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2013 για το συνολικό πρόγραμμα και στο τέλος του 2013 για τα επιχειρησιακά προγράμματα.

Πηγή:capital.gr