Ο Υπουργός του ΠΕΚΑ, Ευάγγελος Λιβιεράτος, στην απάντησή του, στην ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Χαράς Καφαντάρη για την αντιμετώπιση του νέφους και την προστασία της δημόσιας υγείας, τόνισε, ότι το φαινόμενο της υψηλής συγκέντρωσης σωματιδίων που παρατηρήθηκε στην ατμόσφαιρα των μεγάλων αστικών κέντρων από το τέλος Νοεμβρίου, αποδίδεται στην αντικατάσταση συμβατικών πηγών ενέργειας για την οικιακή θέρμανση από βιομάζα, η οποία επιβαρύνει περισσότερο το περιβάλλον σε αιωρούμενα σωματίδια, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.
Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην άμεση αντίδραση του υπουργείου για στην αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσα από την εξέταση μιας δέσμης δράσεων.
Η απάντηση του υπουργού ΠΕΚΑ:
«Κυρία Καφαντάρη, επειδή ασχολείστε με τα ζητήματα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μου έχετε απευθύνει εύστοχες και εύλογες σχετικές ερωτήσεις, γνωρίζετε ότι το πρόβλημα των αυξημένων συγκεντρώσεων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα σε αστικές περιοχές είναι διαχρονικό. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε σταθερότητα, ή μικρή μείωση των συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων και πρέπει να πω ότι η μείωση αυτή για το 2012 με βάση την πρώτη αξιολόγηση των στοιχείων που έχουμε, για την Αθήνα ήταν σημαντική.
Το φαινόμενο της ασυνήθιστης υψηλής συγκέντρωσης σωματιδίων που παρατηρήθηκε στην ατμόσφαιρα των μεγάλων αστικών κέντρων από το τέλος Νοεμβρίου, με αποκορύφωση δύο τριήμερα εντός του Δεκεμβρίου, αποδίδεται στη μερική αντικατάσταση συμβατικών πηγών ενέργειας για θέρμανση με βιομάζα, η οποία επιβαρύνει περισσότερο το περιβάλλον σε αιωρούμενα σωματίδια, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.
Το γεγονός ότι έχει μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος, η μείωση των συγκεντρώσεων σωματιδίων τα τελευταία χρόνια, η εμφάνιση του φαινομένου ταυτόχρονα με τις ανάγκες για θέρμανση, η οσμή του αέρα και άλλοι παράγοντες, δείχνουν ότι το φαινόμενο δεν επιδέχεται άλλης ερμηνείας.
Εμείς σαν ΥΠΕΚΑ κινηθήκαμε άμεσα. Έλαβαν χώρα διαδοχικές συσκέψεις, όχι μόνο η σύσκεψη που ανακοινώθηκε, με συμμετοχή επιστημόνων και των συναρμόδιων Υπουργείων και Φορέων, και σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνω ότι μόνο ένα μέρος των όσων συζητάμε σήμερα άπτεται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΕΚΑ. Οι συσκέψεις αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσα από την εξέταση μιας δέσμης δράσεων που στοχεύουν:
- Στη διασφάλιση της ετοιμότητας της Πολιτείας για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων σοβαρότερων καταστάσεων και βελτιστοποίηση του συντονισμού των δημόσιων πολιτικών.
- Στην ενημέρωση των πολιτών.
- Στη κατάρτιση και εφαρμογή Ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης, με δέσμες άμεσων και μακροπρόθεσμων ενεργειών, καθώς και επείγοντος χαρακτήρα εφ’ όσον κριθεί απαραίτητο.
- Τέλος, στη καλύτερη δυνατή συνεργασία μεταξύ των πολλών εμπλεκόμενων Υπηρεσιών, διότι έχω εντοπίσει πρόβλημα σε αυτό τον τομέα.
Αναφορικά με τα μέτρα που λαμβάνουμε, σας αναφέρω συγκεκριμένα:
- Θεσπίζονται προδιαγραφές καυσίμων στερεής βιομάζας για μη βιομηχανική χρήση και θεσμοθετείται η υποχρέωση ελέγχου δοκιμής και «ταυτοποίησης – πιστοποίησης» κεντρικών λεβήτων στερεής βιομάζας που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, σε σχέση με τα βιοκαύσιμα που μπορούν να χρησιμοποιούν ώστε να επιτυγχάνονται οι απαιτήσεις απόδοσης και τα όρια εκπομπών καυσαερίων που έχουν θεσμοθετηθεί για τις εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης, διότι στην αγορά κυκλοφορούν στερεά βιοκαύσιμα αμφιβόλου σύστασης, ορισμένα από τα οποία μπορεί να μην είναι από βιομάζα και επίσης κατά τον έλεγχο συσκευών εναλλακτικής θέρμανσης από Υπηρεσίες του Υπ. Ανάπτυξης διαπιστώθηκε ότι σε ποσοστό 60% περίπου παρουσίαζαν έλλειμμα συμμόρφωσης σχετικά με τις υποχρεωτικές σημάνσεις μεταξύ άλλων και τη σήμανση CE. Η θεσμική παρέμβαση γίνεται τώρα.
- Δεδομένου ότι οι πολίτες έχουν εκτεθεί σε έντονη διαφημιστική προβολή εναλλακτικών πηγών θέρμανσης, στηριγμένη πολλές φορές σε αμφισβητήσιμα οικονομικά και επιστημονικά στοιχεία, δίδεται μεγάλο βάρος στη παράμετρο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών αναφορικά με τη χρήση, τη θερμογόνο δύναμη, τη σχέση κόστους ανά θερμίδα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη χρήση διαφόρων ειδών καυσίμων και τεχνολογιών. Άμεσα θα κυκλοφορήσει ενημερωτικό υλικό που προετοιμάζει ειδική ομάδα επιστημόνων (ΥΠΕΚΑ, Γ.Γ. Καταναλωτή, Γ.Γ. Εμπορίου, ΚΑΠΕ, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων). Το μέτρο αυτό είναι άμεσο και το θεωρούμε σημαντικό για τους λόγους που προανέφερα.
- Συγκροτείται Επιτροπή Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης από το Υπ. Υγείας, με συμμετοχή και του ΥΠΕΚΑ, με σκοπό τη δημιουργία πλαισίου για την παροχή οδηγιών προς τους πολίτες. Περιμένουμε τα αποτελέσματα της, για περαιτέρω πρωτοβουλίες.
- Κατευθύνουμε πολύτιμους πόρους από το Πράσινο Ταμείο για την πάταξη της λαθροϋλοτομίας.
Παράλληλα, εντατικοποιούνται:
- Η παρακολούθηση επί 24ώρου βάσεως των συγκεντρώσεων σωματιδίων μέσω του δικτύου του ΥΠΕΚΑ. Εδώ πρέπει να τονίσω ότι, το Τμήμα Ποιότητας Ατμόσφαιρας του ΥΠΕΚΑ είναι σε συνεχή επικοινωνία με την ΕΜΥ.
- Οι έλεγχοι στο πεδίο εμπορίας, διακίνησης και παραγωγής στερεών καυσίμων, καθώς και στο πεδίο λαθρεμπορίας και νόθευσης υγρών καυσίμων
- Οι έλεγχοι οχημάτων και κεντρικών θερμάνσεων.
- Η ενίσχυση του θεσμού της Ενεργειακής Επιθεώρησης.
- Η εποπτεία και έλεγχος της αγοράς λεβήτων και καυσίμων στερεής βιομάζας
Επίσης:
- Συνεχίζεται η εφαρμογή πολιτικών και δράσεων για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα αστικά κέντρα, που ήδη έχουν αποδώσει.
- Επεκτείνεται το δίκτυο Φυσικού Αερίου και τα δίκτυα τηλεθέρμανσης.
Εξετάζουμε και άλλα. Όπως τη βοήθεια του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον», πάντα υπό το πρίσμα της ενεργειακής αναβάθμισης, που έμμεσα ήδη είναι ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Είναι αυτονόητο ότι κάθε πρόταση ή ιδέα είναι καλοδεχούμενη.»